Het is officieel, België is het vijfde land waar een kadaster voor materialen gelanceerd wordt. Dit ‘madaster’ is gecreëerd als hulpmiddel om de bouwsector circulair en duurzaam te maken. Maar wat is het nu precies en welke veranderingen brengt dit mee voor de Belgische bouwsector?
Wat is het materialenkadaster?
Eerst en vooral is het belangrijk om te weten wat dit concept inhoudt. Het materialenkadaster is ontwikkeld door de Nederlands-Duitse architect en circulair denker Thomas Rau. Het concept wil de bouwsector duurzamer en circulair maken. Volgens Rau moeten we alles wat we maken ook weer uit elkaar kunnen halen en teruggeven aan de aarde (De Tijd 4 juni 2021).
De bedoeling is dus dat zoveel mogelijk materialen en producten die gebruikt worden in gebouwen opnieuw worden gebruikt. Om dit praktisch mogelijk te maken werd het ‘madaster’ in de wereld geroepen. In essentie is het een register waar zowel het gebouw als alle gebruikte materialen en producten worden geregistreerd. Door de materialen van gebouwen en constructies te documenteren, registreren en archiveren wordt het hergebruik ervan eenvoudiger. Het moet architecten en ontwikkelaars stimuleren om slim te ontwerpen en afval aanzienlijk te verminderen. Achter het madaster zit de idee van ‘Product as a Service’. Een bedrijf verkoopt niet langer een product, maar alleen het recht om een product tijdelijk te gebruiken. Zie het als een soort leendienst van materialen.
Dit concept is al in werking in Nederland, Duitsland, Zwitserland en Noorwegen. Nu springt ook België op de circulaire kar. Belgische gebouwen zullen geregistreerd kunnen worden in Madaster Belgium. De bedoeling is dat Madaster Belgium eind 2021 volledig operationeel is. Vanuit het madaster kan iedereen een beveiligd web based paspoort van zijn gebouw(en) laten maken. Dat paspoort zal informatie bevatten over de kwaliteit, herkomst en locatie van materialen en producten. Op die manier moet het inzicht geven in de materiële, circulaire en financiële (rest)waarde van een gebouw.
Wie kan gebruikmaken van het madaster?
Het materialenkadaster is gericht op eigenaren van vastgoed en infrastructuur enerzijds en anderzijds voor organisaties die eigenaren van vastgoed en infrastructuur bedienen, zoals aannemers, ontwikkelaars, architecten, ingenieurs, marktplaatsen en deconstructie of oogstbedrijven.
Is de bouwsector hier klaar voor?
Een volledige omschakeling van de bouwsector is nog niet voor direct. Het madaster is ook nog steeds in ontwikkeling en perfectionering. In Nederland, Duitsland, Noorwegen en Zwitserland is men al volop bezig met de uitrol van het concept. In België staan ze nog in de startblokken, maar reeds enkele grote ontwikkelaars zoals Immobel, Ghelamco, het aannemersbedrijf Cordeel en Stad Antwerpen steunen het project financieel. De bedenkers beloven de transitie zo soepel mogelijk te maken en willen deze circulaire economie zo goed mogelijk laten aansluiten op de werkwijze van de sector. Of ze daarin zullen slagen valt nog even af te wachten.
Bronnen:
De Tijd
Madaster Belgium
